Dit is een bewerking van het eerste gedeelte van hoofdstuk 1 van The Dynamics of Standing Still. Lees hier het voorafgaande gedeelte.
Stel je een regenworm voor, met slechts drie compartimenten. Draai het geheel 90 graden, denk er ledematen bij, en voilà, de energetische functionaliteit van een menselijk lichaam in een gereduceerde vorm. Drie fundamentele holtes worden van elkaar gescheiden en met elkaar verbonden door tussengebieden met een regulerende sluiswerking. De top van het geheel wordt gevormd door de fontanel, de bodem door het perineum.
Tussen de borst- en buikholte ligt het adem-diafragma, dat zorgt voor een dynamische fysieke interactie tussen beide. Het diafragma is een afsluitende spierplaat die door ritmische afwisseling van contractie en ontspanning hoofdverantwoordelijk is voor ademhaling. Tegelijk geeft het door zijn constante beweging een essentiële stimulans aan de werking van de buikorganen. Twee van de belangrijkste bloedbanen - aorta en vena cava - en de slokdarm passeren het diafragma.
Tussen de hoofd- en borstholte bevindt zich geen eenduidige, met het middenrif te vergelijken structuur. Wanneer we toch spreken van een ‘keel diafragma’ refereert dit aan de complexiteit van de slikfunctie: de bovenste slokdarmsfinxter, tong, het gehemelte en het strotklepje, evenals kaak en kaakspieren. Ook de structuren in deze regio die betrokken zijn bij de spraak, behoren bij dit diafragma.
De Chinese medische en martiale tradities onderkennen in elk van de drie holtes een functioneel centrum, dat ‘dan tian’, 丹田 wordt genoemd. Iets onder het midden van de buikholte ligt het ‘onderste dan tian’, xia dan tian, 下丹田. In het midden van de borstholte het ‘middelste dan tian’, zhong dan tian, 中丹田. En net boven het midden van de hoofdholte het ‘bovenste dan tian’, shang dan tian, 上丹田.
In het merendeel van chi kung tradities, in oosterse interne martiale kunsten, evenals in boeddhistische meditatietechnieken, speelt de onderste dan tian een cruciale rol. Beginners wordt aanbevolen om - in houding en beweging, bij succes en bij falen, tijdens training en gedurende het alledaagse - een groot deel van de aandacht in dat gebied te verankeren. Gevorderden wordt geadviseerd steeds weer terug te keren naar de instructie voor de beginners.
Het bekken-diafragma, waarvan het perineum het oppervlakkige gedeelte is, sluit de onderkant van de buikholte af. De bovenkant van de hoofdholte wordt gevormd door de fontanel, die bij pasgeboren baby’s nog open en zacht is.
De drie dan tian’s bevinden zich op de centrale as van het lichaam. Dit is de denkbeeldige lijn die de fontanel met het perineum verbindt, net voor de wervelkolom. Hij verbindt zeven, voor de chi kung-beoefening essentiële, punten. Van onder naar boven: het midden van het perineum, de onderste dan tian, het midden van het middenrif, de middelste dan tian, het midden van het ‘keel-diafragma’, de bovenste dan tian en het midden van de fontanel. De centrale as wordt in de traditionele Chinese geneeskunde chong mai, genoemd. Later in dit boek zullen we hierop terugkomen.
Wordt vervolgd …